KUCHNIA POLSKA

ZAPUSTY

Nie kazdy dzis juz pamieta, a jeszcze rzadziej pielegnuje te piekna tradycje polska, by ostatni tydzien karnawalu obchodzic jako wielka zabawe ludowa. Ale zapusty to nie tylko przerózne rozrywki przed wielkim postem, lecz takze prawdziwy raj dla podniebienia, kiedy sie jadlo duzo, smacznie i kalorycznie. W "tlusty czwartek" punktem honoru kazdej szanujacej sie gospodyni bylo przygotowanie, obok innych smacznosci, paczków i faworków, zwanych inaczej chrustami. We wtorek, na "ostatki" (dzien przed Popielcem) smakosze mogli sie delektowac az do pólnocy

Nie da sie powszechnie wskrzesic wszystkich dawnych obyczajów, o których dzisiaj starsi ludzie wspominaja z takim sentymentem. Ale nie mozemy tez pozwolic, by odchodzily bezpowrotnie w niepamiec

Paczki

1 kg maki, 10 dkg drozdzy, 10-15 dkg cukru, ok. 1/2 l mleka, 6 zóltek, 1 jajo, sól, 5-6 lyzek oliwy lub oleju albo 10 dkg margaryny, 1/2 laski wanilii, 1 kieliszek spirytusu, sok i skórka z cytryny, 1-1 1/2 kg tluszczu do smazenia (smalec, ceres, olej), 10dkg cukru-pudru do posypania, 40 dkg marmolady lub osaczonych konfitur

Make przesiac na stolnice. Tluszcz do smazenia paczków stopic w rondlu. Deseczki do ukladania paczków oprószyc maka. Przesiac cukier-puder razem z wanilia utluczona lub sproszkowana z cukrem w mikserze. Zarobic rozczyn z roztartych drozdzy z 1 lyzka cukru, 20 dkg maki i mlekiem (gestosc rozczynu powinna odpowiadac gestosci dobrej smietany). Zostawic w cieplym miejscu do wyrosniecia. Utrzec jajko i zóltka z cukrem, dodac make, wyrosniety rozczyn, wanilie, sok z cytryny, otarta skórke, reszte mleka, szczypte soli, alkohol, wyrabiac ciasto, az stanie sie gladkie, lsniace, bedzie odstawac od reki i na powierzchni ciasta ukaza sie pecherzyki powietrza. Wlewac po trochu tluszcz, jeszcze chwile wyrabiac. Ciasto powinno byc niezbyt geste. Obrac ciasto z boków miski, wyrównac powierzchnie, zostawic w cieple do wyrosniecia (10-15 minut). Gdy ciasto zacznie rosnac, zaraz wyrabiac.

Nabierac lyzka male porcje ciasta z miski (najlepiej wazyc po 4 dkg). Palcami zanurzonymi w stopionym tluszczu ksztaltowac na reku male krazki, na srodek nakladac 1/2 lyzeczki marmolady lub innego nadzienia. Zlepiac dokladnie, formowac kule, klasc zlepieniem na spód na posypana maka deseczke, przykryc czysta sciereczka. Podgrzac tluszcz do smazenia paczków. Sprawdzic, czy jest odpowiednio nagrzany: wrzucic kawalek ciasta, gdy ciasto szybko wyplynie i zaraz sie zrumieni, mozna smazyc. Wyrosniete paczki kolejno brac ostroznie na reke, omiesc pedzelkiem z maki, klasc na goracy tluszcz górna strona na dól. Przykryc pokrywa i smazyc (paczki powinny swobodnie plywac). Gdy paczki zrumienia sie od dolu, obrócic widelcem do góry i dosmazyc bez przykrycia. Usmazone paczki wyjmowac na bibule do osaczenia, starannie osaczyc, ukladac na plaskim, szerokim pólmisku jeden obok drugiego, gorace oprószyc cukrem z wanilia (najlepiej przez geste sitko). Gdy paczki zupelnie ostygna, mozna ukladac jeden na drugim.

Faworki (chrust)

20 dkg maki, 3 zóltka, sól, 3-4 lyzek gestej smietany, 1 plaska lyzeczka proszku spulchniajacego, 1 lyzka spirytusu, 50 dkg tluszczu do smazenia, 10 dkg cukru-pudru do posypywania, wanilia, bibula do osaczania

Make zmieszac ze smietana, zrobic zaglebienie, dodac zóltka, szczypte soli, proszek. Wszystkie skladniki wymieszac razem, nastepnie wyrobic ciasto na jednolita mase. Ciasto ma miec gestosc ciasta kluskowego. Ciasto walkowac partiami dosyc cienko, starajac sie jak najmniej podsypywac maka. Krajac radelkiem lub nozem na paski szerokosci 3 cm, dlugosci 15 cm. Kazdy pasek przekrajac w srodku wzdluz na przestrzeni 5-6 cm i przewinac. Zrobic próbe temperatury tluszczu wrzucajac kawaleczek ciasta. Ciasto omiesc z maki pedzelkiem, wkladac na tluszcz i smazyc z 2 stron na jasnozloty kolor przewracajac widelcem. Wyjac, osaczyc na bibule, przelozyc na talerz, oprószyc cukrem z wanilia. Ukladac w piramidke na okraglym szklanym pólmisku. Faworki mozna przyrzadzac bez proszku spulchniajacego.

archiwum